Dünyaca ünlü yazar Fyodor Dostoyevski’nin en sevilen klasik romanlarından İnsancıklar, Beyaz Geceler, Yeraltından Notlar ve Kumarbaz’ı sizler için bir araya getirdik.

İnsancıklar - Fyodor Dostoyevski

“İnsanın öz saygısı, gururu, güveni silinince, ahlaklılığın da dibi göründü demektir.”

Yoksulluk her dönemin en belirgin sorunlarından biri olmuştur. Geçim telaşı, iş bulma sıkıntıları, aşk, acıma ve fedakârlık hisleri arasında sıkışıp kalır Makar Devuşkin. Bir yandan kendine yetmeye çalışırken bir yandan da uzaktan akrabası olan ve derin hisler beslediği Varvara Dobroselova’nın sıkıntılarına çare olmaya çalışır.

1846 yılında edebiyat dünyasını Fyodor Mihayloviç Dostoyevski ile tanıştıran İnsancıklar, dönemin St. Petersburg’unu ve sıradan insanların hayatta kalma çabalarını çarpıcı bir şekilde göz önüne seriyor.

Beyaz Geceler - Fyodor Dostoyevski

“Sevmek, güzel birine âşık olmak değil, o kişide bilmediğin bir zamanın, beklenmedik bir anında kendini bulmaktır.”

Genç bir adam, parlak ay ışıklarının aydınlattığı bir St. Petersburg gecesi ve yalnız bir kadın… Beklenti, fedakârlık, acı, keder ve hayal kırıklığının aşkın içinde kendine nasıl yer bulduğunu anlatan Beyaz Geceler, bu anlamda diğer Dostoyevski eserleri arasında farkını ortaya koyuyor.

Kahramanın, genç ve güzel Nastenka’yla tanışması, ona âşık olması ve onun başka birini bekliyor olduğunu öğrenmesiyle birlikte yaşadıkları kararsızlık, belirsizlik ve bekleyiş içindeki bu üç karakterin yaşadığı dört beyaz gece, aynı zamanda bir film senaryosudur.

Yeraltından Notlar – Fyodor Dostoyevski

“Kötü biri olmayı hiç beceremedim, bırakın bunu, herhangi biri olmayı da beceremedim. Ne aksi bir adamım ne de uysal biriyim! Ne alçak ne de namuslu. Ne onurlu biri ne de bir kahraman. Şimdi hiçbir şey yapmadan köşemde pinekliyorum,” diyen bir adamın hikâyesi Yeraltından Notlar.

Yaklaşık yirmi yıldır hasta hisseden ama tedavi olmayacak kadar inatçı, içine düştüğü bunalımdan kurtulmamak için direnen, kendi kabuğundan çıkmayı kabul etmeyen ve hatta ideal yaşam süresinin kırk yıl olduğuna inanan, isimsiz bir adamın karanlık iç dünyasına doğru yolculuğa çıkarıyor sizi Dostoyevski. Hatta Yeraltından Notlar, pek çok çevre tarafından da varoluşçuluk akımının başlangıcı olarak kabul edilir.

“Bizim gibi basit ve ölümlü insanlar en nihayetinde kaybediyordu.”

Kumarbaz - Fyodor Dostoyevski

“Şu sırada neyim ben? Koskoca bir sıfır. Yarın ne olabilirim? Hiç. Yarın ölür, yeniden dirilerek yeni bir hayata başlayabilirim!.. İçimdeki insanı iyice mahvolmadan kurtaracağım.”

Kumar bir riskti ve Aleksey İvanoviç bu riski almaya hazırdı. İyi de bir gözlemciydi hem. Ortadaki 12 kazandıktan sonra sondaki 12’nin kazandığını keşfetmişti. Sondaki 12 numaradan sonra ise sıra ortadaki 12’ye geliyordu. Yaklaşık iki saat süren bu döngüde kazanabildiği kadarını kazanmak istiyordu. Ancak yine de söz konusu olan kumardı. Kaybetmek her zaman ihtimaldi!

Dostoyevski, dönemin çarpıklığını, sınıf farklılığının keskinliğini, bir adamın aşkı ve kumar tutkusunu gerçekçi ve etkileyici bir dille Kumarbaz’da ortaya koymuştur. Roulettenburg’da geçen bu hikâyenin yaklaşık üç haftada yazıldığı söylense de buna inanmak çok güç.